Haags VredesPlatform: JAARVERSLAG 2003

Het HVP in oorlogsjaar 2003

De Vereniging Haags VredesPlatform, opgericht in 1981, is een regionale vredesorganisatie met een democratisch gekozen bestuur. Ook de besluitvorming vindt op democratische wijze plaats, op - volgens de HVP-traditie - maandelijkse openbare vergaderingen, de derde dinsdag van de maand, behalve in juli en augustus. In de periode van februari tot en met augustus 2003 werd van deze traditie afgeweken vanwege de oorlogsdreiging jegens Irak, op 20 maart resulterend in een aanvalsoorlog en vervolgens een militaire bezetting van dat land. Dat 2003 ook voor Nederland een oorlogsjaar was blijkt onder meer uit het bestoken door Nederlandse F-16's van door de VS-bezettingsmacht aangewezen gronddoelen in Afghanistan en uit de stationering in Zuid-Irak van Nederlandse soldaten.

Al sinds de oorlog tegen Afghanistan (oktober 2001), die het begin markeerde van de kruistocht van de regering Bush jr. tegen het terrorisme - door de vredesbeweging de 'Nieuwe Oorlog' genoemd - werd ook in Den Haag een plaatselijke tegenbeweging gevormd onder de naam 'Den Haag tegen de "Nieuwe Oorlog"' (DHTNO). Aan deze tegenbeweging nam ook het HVP deel. Eveneens was in 2003 het HVP lid van het Landelijk Platform tegen de 'Nieuwe Oorlog' (LPTNO); tengevolge van drukke agenda's van HVP-ers werden lang niet alle plenaire vergaderingen van het LPTNO bezocht. Ook was het HVP in 2003 lid van de landelijke organisatie Keer het Tij, tegen de asociale en oorlogspolitiek van de regering. In december namen diverse HVP-leden en ook een HVP-spreker deel aan een manifestatie in Den Haag van de in 2003 gevormde Haagse afdeling van Keer het Tij.

Samenwerkingsverband HVP-Den Haag tegen de 'Nieuwe Oorlog'

In februari 2003 werden de eerste stappen gezet voor gezamenlijke besluitvormende actievergaderingen van het HVP met DHTNO. Onder de naam 'Samenwerkingsverband Haags VredesPlatform-Den Haag tegen de "Nieuwe Oorlog"' werd al in maart vier maal vergaderd, in april vijf maal, in mei - evenals in juni - drie maal. Het samenwerkingsverband HVP-DHTNO kwam ook in juli en augustus bij elkaar. Vanaf september werden de HVP-DHTNO-vergaderingen gehouden op de voor het HVP gewone derde dinsdagen. Ter fundering van het samenwerkingsverband werd onder de naam 'Grondslag' een uitgebreid document geproduceerd met uitgangspunten van HVP-DHTNO voor de strijd tegen de 'Nieuwe Oorlog'.

De nauwe samenwerking met DHTNO bracht tal van nieuwe mensen in contact met het HVP. In de eerste plaats betrof dit vele leden van het Iraaks Platform; aan het eind van 2003 kwam echter nog slechts een van hen naar de vergadering, ter voorbereiding van een geslaagde gezamenlijke forumdiscussie in januari '04. In de eerste helft van 2003 bezochten ook andere tegenstanders van de 'Nieuwe Oorlog' de vergaderingen, niet slechts autochtone Hagenaars - van wie sommigen het HVP al kenden - maar ook enkele mensen van Libanese en Soedanese origine. Tot de bezoekers van het HVP-DHTNO behoorden tevens vertegenwoordigers van de Turkse organisatie Tiöd/HTIF en de Stg Marokkaanse Democraten in Nederland; zij waren bijna het hele jaar op de vergaderingen present. De partij die effectief aan het samenwerkingsverband bleef deelnemen, was de NCPN. De vergaderingen in maart en april werden ook bezocht door lokale vertegenwoordigers van de SP (eerder al actief in 'Den Haag tegen de "Nieuwe Oorlog"') en Groenlinks; dit vooral met het oog op de demonstratieve manifestatie bij de VS-ambassade, de avond van 20 maart, en tevens de Paasmars voor Ontwapening en Vrede in Den Haag (21 april). Over de redenen dat de SP en Groenlinks de vergaderingen vervolgens niet meer bezochten, werd geen helderheid verkregen. Minder onduidelijk lijkt de in de loop van 2003 sterk teruggelopen deelname van de hierboven aangeduide allochtone kameraden: vermoedelijk taal- en andere culturele barrières. De over het hele jaar gerekende gemiddelde opkomst op de HVPvergaderingen, inclusief die van HVP-DHTNO bedroeg omstreeks 12. In 2002, dus nog vóór het samenwerkingsverband, was dit aantal 8 voor HVP-vergaderingen.

Op één van de voorbereidingsvergaderingen van de Paasmars kwamen ook twee vertegenwoordigsters van de Arabisch-Europese Liga (AEL). De AEL was speciaal uitgenodigd en tevoren over karakter en voorlopig programma van de Paasmars geïnformeerd, om die organisatie duidelijk te maken dat het HVP-DHTNO net als de AEL de Irak-oorlog afwees en tijdens de Paasmars geen herhaling wilde van de inbreuk van de AEL op de manifestatie bij de VS-ambassade tijdens de avond van de dag dat de Irak-oorlog begon. Die avond begonnen AEL-aanhangers - onder wie een bestuurslid - een eigen onaangekondigde en luidruchtige demonstratie met verbranding van de Israëlische vlag. Ze deden dat temidden van geschrokken manifestanten, die wilden luisteren naar een podiumprogramma met sprekers en muziek. De arrestatie van het AEL-bestuurslid haalde de pers. Gelukkig werd een maand later de Paasmars niet door AEL-provocaties verstoord.

Studie naar groeimogelijkheden HVP

Tot de bezoekers van de HVP-jaarvergadering in februari behoorden ook een viertal studenten economie van de Haagse Hogeschool. Zij waren er om de sfeer te proeven ten behoeve van hun studieonderzoek naar de groeimogelijkheden van het HVP. Ter voorbereiding van en ook tijdens hun onderzoek hadden zij nauw contact met het bestuur en de uitvoerend HVP-secretaris. In april brachten de studenten hun aanbevelingen uit in een rapport: 'Het Haags VredesPlatform; de marketing-communicatiestrategie'. Eén van hun aanbevelingen resulteerde in een nieuwe folder over doel en werk van het HVP. Van de folder werden 5000 exemplaren gedrukt; slechts zo'n 1000 stuks werden in 2003 verspreid. Een digitale versie ervan werd door Jan Taat op de HVP-webstek geplaatst. Boyd Noorda was behulpzaam door het plaatsen van vergaderstukken op www.wereldcrisisdenhaag.nl en beheert een digitaal netwerk voor vredesnieuwsvoorziening via onder meer de vredessite.nl. Voor de niet-gedigitaliseerde achterban van HVP-DHTNO verzond het HVP-secretariaat de stukken per post.

Vredesfestival

Van de diverse vruchten van het samenwerkingsverband HVP-DHTNO moet het initiatief worden genoemd voor het organiseren van een 'Festival voor Vrede en Recht' in Den Haag, dat zich van gemeentewege afficheert als een stad van internationaal recht en vrede. Het zogenoemde Vredesfestival stond aanvankelijk gepland voor juni 2004, maar - gezien de in de loop van het jaar te kort gebleken voorbereidingstijd - wordt het juni 2005. Een enthousiaste Werkgroep Vredesfestival, ingesteld door het HVP-DHTNO, produceerde in oktober een ambitieus concept-draaiboek. Ten behoeve van de fondswerving werd het organisatiebureau TAOO ingeschakeld, alsmede - voor extra ondersteuning - de Stichting Lancelot, beide progressief georiënteerde Haagse organisaties. Aart Stevens, voorzitter van het HVP sinds februari, en vergadervoorzitter van het HVP-DHTNO is betrokken bij de Festival-voorbereiding die door J ose van Leeuwen wordt gecoördineerd. Het HVP-DHTNO beslist over de inhoud ervan; voorwaarde is dat de bekostiging van het Vredesfestival budgettair neutraal is voor het samenwerkingsverband HVP-DHTNO.

Paasmars

Ook in belangrijke mate een vrucht van het samenwerkingsverband was de jaarlijkse Paasmars op 21 april. Mede doordat de grote landelijke en ook plaatselijke demonstraties tegen de 'Nieuwe Oorlog' veel activisten in beslag namen, was de Werkgroep Paasmars - organisator van de 10 eerdere Paasmarsen - onderbezet geraakt. Samen met enkele overgebleven Werkgroepleden besloot het HVP-DHTNO de Paasmars 2003 te organiseren. Deze trok, met als hoofdeisen 'Stop de oorlogsmachine' en 'Stop de bezetting van Irak', op Tweede Paasdag door Den Haag met een rijdend podium langs de ambassades van de bezetters: de VS, Groot-Brittannië en Spanje; aangezien Israëls buitenlandse politiek en optreden tegen de Palestijnen past in het kader van de 'Nieuwe Oorlog' werd ook de ambassade van Israël (Buitenhof) aangedaan. Vanaf het podium sprak daar een lid van de Palestijnse gemeenschap in Nederland, Mohammed Abuleil.

Aangezien de Paasmarsdemonstranten op het Buitenhof door de politie in een 'hok' van dranghekken werden gedwongen, zo ver mogelijk van de ambassade, werd bij korpsbeheerder Deetman een klacht ingediend. Tijdens de Paasmarsmanifestatie op het Plein nam Gretta Duisenberg het voor de Palestijnen op. Namens het Iraaks Platform spraken Faisal Nasser en May Al-Patty en vanuit 'Askere Gitme', de TurksKoerdische organisatie van dienstweigeraars/asielzoekers, voerde Turan Seker het woord. Aan bod kwamen ook de strijd tegen kernwapens (Rob Boogert, Mariëtte Moors en Barbara Smedema) en de beknotting van het demonstratierecht in Den Haag, vooral bij de VS-ambassade (Yvonne Timmermans). Namens het Landelijk Platform tegen de 'Nieuwe Oorlog' sloot Jan Schaake de manifestatie af. (Aangaande het demonstratierecht en het recht te fotograferen, alsook agressief optreden van ambassadepersoneel bij de VS-ambassade zijn klachten bij korpsbeheerder Deetman gedeponeerd; hij beloofde beterschap, die echter in 2003 niet werd gerealiseerd).

Vredeskoerier 't Kan Anders

In 2003, het derde jaar dat de Vredeskoerier 't Kan Anders verscheen, bleek de eerdere gestage terugloop van het aantal abonnees van de magazine-editie (oplage 750; 9 maal p.j.) te zijn omgebogen in een stijging, zij het een geringe. Een aardig resultaat, zeker gezien de nog steeds groeiende concurrentie van internet, waarop het leeuwendeel van de inhoud van het blad ook kan worden geraadpleegd. Daarentegen daalde de oplage van de minieditie (5 maal p.j.): van 1000 stuks in januari, tot 850 in december.

Al begin 2003 kwam er overleg op gang tussen de redacties van de Vredeskoerier en die van Procesnieuws-Kernwapens Weg! (oplage omstreeks 5000; 4 maal per jaar). Aan het overleg namen ook bestuurders deel van de organisaties die de bladen uitgeven. Voor de Vredeskoerier zijn dat Pais, Humanistisch Vredesberaad en Haags VredesPlatform; voor Procesnieuws-Kernwapens weg! zijn dat Tribunaal voor de Vrede en Stop de Wapenwedloop. Als aanloop naar een fusie van beide bladen werd met redactionele samenwerking begonnen, door deel te nemen aan elkaars redactievergaderingen en artikelen en illustraties uit te wisselen.

ENKELE ACTIVITEITEN [* = (mede-)organisatie HVP-DHTNO]

jan.	Op 4 data in januari: posten met sandwichtekstborden tegen de Irak-oorlog bij de toegang van partijbijeenkomsten voor de verkiezingen op 22-1 (*) Estafette-demonstratie bij VS-ambassade, 26-1 (*) Burgerinspectie op Volkel, 18-1 (actie-oproep: LPTNO)
feb.	Ontwapeningsactie op Volkel 9-2, Deelname aan landelijke demo 'Stop de oorlog tegen Irak', Amsterdam, 15-2; 80.000 betogers Openbare discussie 'Israëls Apartheid in Palestina', voorafgaand aan jaarvergadering HVP, 18-2 (*)
mrt.	Demo tegen repressie en schijnveiligheid, Den Haag, 1-3 deelname van o.m. een HVP-spreker Manifestatie bij VS-ambassade met enkele honderden deelnemers, tgv begin Irak-oorlog, 20-3 (*) Demonstratie 'Stop de oorlog tegen Irak', 22-3, Amsterdam. Aantal demonstranten in media (20.000) zeer zwaar onderschat Info-avond op Boerenplein, Den Haag: 'Oorzaken en gevolgen van de Irak-oorlog' (*) Burgerinspectie op Volkel, 30-3
apr.	Paasmars voor Ontwapening en Vrede, 21-4 (*)
mei	Blokkade Volkel tgv Intern. Vrouwendag voor Vrede en Ontwapening, 24-5 Discussie-avond Irak, met Robert Soeterik en Feisal Nasser, 30-5 (*)
juni	Anti-oorlogsbeweging, een thema (*) op Pinksterlanddagen Damacio Lopez, VS-activist tegen uraniummunitie spreekt in Den Haag, 25-6 (*) Symposium 'Pacifistische perspectieven', Kerk & Vrede, Utrecht, 28-6
sep.	Demo Keer het Tij, Amsterdam, 16-9
okt.	Herdenkingsbijeenkomst bij de al half gesloopte Blauwe Aanslag, 8-10 Demonstratief piket bij wapenbeurs NIID, Congrescentrum, Den Haag, 16-10 HVP-Vredesdiner (35 gasten), gevolgd door forumdebat "De VN en de Amerikaanse 'Nieuwe oorlog"', met Leontien Peeters, Meindert Stelling en Leon Wecke, 24-10, Den Haag Burgerinspectie NAVO-hoofdkwartier Shape (Be), 25-10
nov.	Activiste krijt de tekst 'Oorlog is Terreur' op hek rondom VS-ambassade en wordt gearresteerd, 7-11 Debat 'Nieuwe strategieën voor de vredesbeweging', Utrecht, 27-11 (*)
dec.	Landelijke actiedag Keer het Tij, 18-12 Kerstwake bij hoofdpoort atoombasis Volkel, 24-12

Ook tijdens heel 2003 zetten Gerrit Frijstein en enkele anderen een wekelijkse demonstratieve wake ('s donderdags van 18u30-19u30) - begonnen in najaar 'O1 - voort bij de VS-ambassade.

Het bestuur van het Haags VredesPlatform
Gerrit Frijstein (penningmeester)
Bert Prinsen (secretaris)
Aart Stevens (voorzitter).